Αλβανία: ο έλληνας πρέσβης για τις οικονομικές σχέσεις

Η Shqip, μία από τις μεγαλύτερες σε κυκλοφορία εφημερίδες της Αλβανίας, δημοσιεύει σήμερα ολοσέλιδη συνέντευξη του Πρέσβη της Ελλάδος στην Αλβανία, Ν. Πάζιου, με την ευκαιρία της διοργάνωσης του 4ου Έλληνο-Αλβανικού Οικονομικού Φόρουμ στις 24 και 25 Νοεμβρίου στα Τίρανα, από το Γραφείο Εμπορικών και οικονομικών Υποθέσεων με επικεφαλής τον Χρ. Φαρμάκη.
Παραθέτουμε το πλήρες κείμενο της συνέντευξης:
1) Για τέταρτη συνεχή χρονιά πραγματοποιείται το Ελληνοαλβανικό Οικονομικό Forum. Ποιο θα είναι το θέμα του 4ου Forum το οποίο πραγματοποιείται αυτή την εβδομάδα;


Η κεντρική ιδέα διοργάνωσης του Forum αφορά στην αναγκαιότητα οι Έλληνες επιχειρηματίες να πραγματοποιήσουν και να ενδυναμώσουν τις επιχειρηματικές τους επαφές με Αλβανούς συνεργάτες και ταυτόχρονα οι αλβανοί επιχειρηματίες να γνωρίσουν την ελληνική επιχειρηματική πραγματικότητα. Επιπλέον, πιστεύουμε ότι παρέχεται ένα βήμα τόσο στους εκπροσώπους της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας όσο και στους εκπροσώπους της αλβανικής επιχειρηματικής κοινότητας για ανταλλαγή απόψεων, ενημέρωση και παροχή πληροφόρησης. Στο πλαίσιο αυτό, το 4ο Οικονομικό Φόρουμ το οποίο διοργανώνεται από το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της Πρεσβείας της Ελλάδος στα Τίρανα, θα πραγματοποιηθεί σε δύο ενότητες στις 24 και 25 Νοεμβρίου τ.έ. Η πρώτη, στο ξενοδοχείο Σέρατον στις 24 Νοεμβρίου και η θεματολογία θα επικεντρωθεί κυρίως στις επενδυτικές προοπτικές που παρουσιάζονται εδώ με την εφαρμογή του προτεινόμενου «νέου οικονομικού μοντέλου για την Αλβανία», που είναι πλέον πλήρες μέλος του ΝΑΤΟ και επιδιώκει να ενσωματωθεί στις ευρωπαϊκές δομές. Για το σκοπό αυτό ενισχύεται με τις κοινοτικές χρηματοδοτήσεις, προωθεί μεταρρυθμίσεις στη νομοθεσία στην κατεύθυνση της προσαρμογής στο κοινοτικό κεκτημένο και αναπτύσσει τις υποδομές της με την υποστήριξη των Δωρητών. Παράλληλα, η παγκόσμια οικονομική κρίση γίνεται ήδη αισθητή στην περιοχή της Νοτιανατολικής Ευρώπης και το «νέο οικονομικό μοντέλο» θα πρέπει να ανταποκρίνεται στις σημερινές ανάγκες της Αλβανίας λαμβάνοντας υπόψη και την οικονομική πραγματικότητα των εμπορικών της εταίρων εκ των οποίων από τους σημαντικότερους είναι η Ελλάδα. Για το λόγο αυτό έχουμε καλέσει ως εισηγητή τον Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Αλβανίας A. Φουλάνι, ο οποίος έχει επανειλημμένα αναφερθεί στο «νέο οικονομικό μοντέλο» της Αλβανίας, καθώς και τον Υφυπουργό Οικονομικών της Αλβανίας κ. Rushai. Από πλευράς της Ελλάδος έχει προσκληθεί ο Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδος, Κ. Παπαδόπουλος.
Η δεύτερη ενότητα στο ξενοδοχείο Τίρανα Ιντερνάσιοναλ στις 25 Νοεμβρίου τ.έ. Το κυρίως θέμα αφορά στις δομές και στους θεσμούς της Αλβανίας για την αξιοποίηση και απορρόφηση των κοινοτικών χρηματοδοτήσεων, στο πλαίσιο των νέων αναγκών. Έτσι, ιδιαίτερα θα απασχολήσει το Φόρουμ το θέμα της απορροφητικότητας των κοινοτικών κονδυλίων και του συστήματος διαχείρισης των έργων, το οποίο θα αποτελεί το βασικό θέμα της δεύτερης θεματικής ενότητας, όπου επισημαίνεται η συνεισφορά του Κέντρου Διεθνούς και Ευρωπαϊκού Οικονομικού Δικαίου. Ωστόσο, θεωρούμε ότι μία ολοκληρωμένη προσπάθεια προβολής των νέων επενδυτικών ευκαιριών της Αλβανίας προϋποθέτει και την ενεργή συμμετοχή και παρουσίαση από τον χώρο των επιχειρήσεων. Για το λόγο αυτό, στις άλλες δύο θεματικές ενότητες θα πραγματοποιηθούν παρουσιάσεις από επιχειρήσεις και φορείς με τη συμμετοχή αλβανών επιχειρηματιών, καθώς και επιχειρηματικές συναντήσεις.

2) Ποια η γνώμη σας για τις διμερείς οικονομικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών και που βλέπετε δυνατότητες για περαιτέρω πρόοδο;
Η Ελλάδα αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους στρατηγικούς και οικονομικούς εταίρους της Αλβανίας. Οι δύο χώρες έχουν πραγματοποιήσει σημαντικά βήματα για την καλλιέργεια ενός κλίματος κατανόησης και εμπιστοσύνης, δημιουργώντας έτσι τις προοπτικές για τη διεύρυνση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα είναι ο δεύτερος εμπορικός εταίρος της Αλβανίας, ενώ παράλληλα οι ελληνικές επιχειρήσεις καλύπτουν το 28% του συνόλου των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Αλβανία, καταλαμβάνοντας έτσι την πρώτη θέση.

Ουσιαστικά η Ελλάδα αποτελεί τον μοναδικό, σημαντικό εμπορικό εταίρο της Αλβανίας, με τον οποίο, παρά την κρίση και την επακόλουθη μείωση του συνολικού όγκου συναλλαγών της Αλβανίας, η χώρα σας διεύρυνε και διατήρησε σε υψηλά επίπεδα τις εμπορικές της συναλλαγές. Άλλωστε, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε και τα μεταναστευτικά εμβάσματα των δεκάδων χιλιάδων αλβανών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα τα οποία αποτελούν το 45% περίπου της συνολικής αξίας των εμβασμάτων που εισρέουν στην Αλβανία. Παράλληλα, η Ελλάδα έχει παράσχει την τελευταία δεκαετία πάνω από 250 εκ. ευρώ αναπτυξιακή βοήθεια.

Ειδικά όσον αφορά στο εξωτερικό εμπόριο της Αλβανίας, η Ελλάδα προσφέρει μοναδική ευκαιρία στην Αλβανία για ανάπτυξη των εξαγωγικών της δραστηριοτήτων, αφού οι αγορές των Δυτικών Βαλκανίων, στις οποίες η αξία των αλβανικών εξαγωγών μειώθηκε κατά 17,24%, με παράλληλη μείωση και των σχετικών μεριδίων, δεν δείχνουν να αποτελούν σημαντικές διεξόδους για τα αλβανικά προϊόντα, με εξαίρεση την αγορά του Κοσόβου, η οποία, ωστόσο, έχει πολύ μικρό μέγεθος και απορροφά μόλις το 7% της αξίας των αλβανικών εξαγωγών.

3) Ποια είναι η ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία;
Οι ελληνικές επιχειρήσεις διαθέτουν μια ισχυρή παρουσία σε όλες τις χώρες της Ν.Α. Ευρώπης. Οι ελληνικές άμεσες ξένες επενδύσεις ειδικά στην Αλβανία, ανέρχονται σε πάνω από 550 εκατομμύρια ευρώ και αντιστοιχούν περίπου στο 30% της συνολικής αξίας των ΑΞΕ στην Αλβανία.

Οι Ελληνικές Κυβερνήσεις έχουν χρηματοδοτήσει επενδυτικά σχέδια στην Αλβανία μέσω του Επενδυτικού Νόμου -που ίσχυε και ισχύει στην Ελλάδα – μέχρι το 2003. Επίσης μέσω του ΕΣΟΑΒ διετέθησαν στην Αλβανία περίπου 50 εκ Ευρώ εκ των οποίων τα 9 εκ ήταν χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων. Πολλές μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις είναι εγκατεστημένες εδώ, όπως οι τράπεζες (Alpha Bank, Emporiki, Tirana Bank, NBG), οι εταιρείες τηλεπικοινωνιών (AMC), ενώ συνεχώς υλοποιούνται νέα επενδυτικά σχέδια.

Προσφάτως ολοκληρώθηκαν δύο ακόμη μεγάλες ελληνικές επενδύσεις συνολικού ύψους 320 εκ. Ευρώ, Πρόκειται για την ολοκλήρωση ενός από τα πλέον σύγχρονα Νοσοκομεία της ευρύτερης περιοχής της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, του ιδιωτικού νοσοκομείου του ομίλου «Υγεία» ύψους 60 εκ. Ευρώ περίπου καθώς και για το εργοστάσιο τσιμέντου της εταιρείας ΤΙΤΑΝ-ANTEUS, ύψους 250 εκ. Ευρώ περίπου, από τις μεγαλύτερες που έχουν πραγματοποιηθεί ποτέ στην Αλβανία. Ίσως δεν είναι ευρύτερα γνωστό ότι η εταιρεία ΤΙΤΑΝ διαθέτει παραγωγικές μονάδες και στο Κόσοβο, στη ΦΥΡΟΜ, στη Σερβία και στη Βουλγαρία. Το ίδιο ισχύει για τις επενδύσεις σε άλλους κλάδους, όπως στον Τραπεζικό και στις τηλεπικοινωνίες, αλλά και σε επιχειρηματικές δραστηριότητες οι οποίες δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό.
Είναι γεγονός ότι, όπως σημείωσε και ο Πρωθυπουργός της Αλβανίας στην ομιλία του στα εγκαίνια του νοσοκομείου «Υγεία», η Ελλάδα έχει παίξει σημαντικό ρόλο ως επενδυτής και εμπορικός εταίρος για τον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση της αλβανικής οικονομίας, στην ανάπτυξη του επιχειρηματικού πνεύματος αλλά και στην παροχή σύγχρονης εκπαίδευσης στην αλβανική νεολαία, στοιχείο άμεσα συνδεδεμένο με την δυνατότητα οικονομικής ανάπτυξης της χώρας σας.

4) Κατά την άποψη σας, για ποιο λόγο οι έλληνες επενδυτές προτιμούν την Αλβανία ως επενδυτικό τους προορισμό και ποια είναι τα πιθανά εμπόδια;
Η αλβανική οικονομία παρουσιάζει σταθερή ανάπτυξη τα τελευταία έτη και διακρίνεται από ολοένα αυξανόμενη ισχυρή επενδυτική παρουσία. Έχουν συντελεστεί αξιοσημείωτα και σταθερά βήματα προόδου και αυτό είναι κάτι που επισημαίνεται και από τους διεθνείς οργανισμούς. Η απλούστευση των διαδικασιών, η δημιουργία του νέου φορέα AIDA, η άσκηση φορολογικής πολιτικής προς την ορθή κατεύθυνση για την έλξη Άμεσων Ξένων Επενδύσεων, για να αναφέρω ορισμένα παραδείγματα, καθιστούν σαφή την θέληση της Αλβανίας να διευρύνει τον ρόλο της στο διεθνές οικονομικό σύστημα. Ωστόσο, η περαιτέρω βελτίωση των υποδομών, η επίλυση του ιδιοκτησιακού και όσα άλλα αναφέρονται στην πρόσφατη γνωμοδότηση της Ε.Ε. για την ενταξιακή πορεία της χώρας είναι ουσιώδεις παράγοντες για την περαιτέρω προσέλκυση ξένων επενδύσεων, ιδίως στους τομείς τεχνολογίας αιχμής.
Σήμερα, δραστηριοποιούνται στην Αλβανία, πάνω από 270 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων, με τις μεγαλύτερες ελληνικές επενδύσεις να έχουν πραγματοποιηθεί στους τομείς των τηλεπικοινωνιών στις τράπεζες, στην ενέργεια, στην πληροφορική, στο εμπόριο, στις κατασκευές, στα βιομηχανικά προϊόντα, στα τρόφιμα, στην υγεία και γενικότερα στις υπηρεσίες.
Οι λόγοι για τους οποίους οι έλληνες επενδυτές θα αποφασίσουν να επενδύσουν στην Αλβανία είναι πολυσύνθετοι. Η γεωγραφική εγγύτητα, η οδική πρόσβαση, το χαμηλό μεταφορικό κόστος και η ύπαρξη ελληνικής μειονότητας, αλλά και η γνώση της ελληνικής γλώσσας από μεγάλο τμήμα του αλβανικού πληθυσμού αποτελούν σημαντικά στοιχεία για την λήψη απόφασης επενδύσεων στην Αλβανία. Ωστόσο θεωρώ ότι πολύ σημαντικοί είναι και άλλοι παράγοντες όπως τα κοινά στοιχεία στην νοοτροπία και την κουλτούρα των δύο λαών, η ποιότητα του εργατικού δυναμικού, το συνεχώς βελτιωμένο θεσμικό πλαίσιο και η απλούστευση των διαδικασιών ίδρυσης και λειτουργίας μίας επιχείρησης στην Αλβανία

5) Πώς έχει επηρεάσει η τρέχουσα χρηματοοικονομική κρίση στην Ελλάδα την ελληνική επενδυτική παρουσία στην Αλβανία αλλά και στην ευρύτερη περιοχή;
Η τρέχουσα χρηματοπιστωτική κρίση δεν έχει αρνητικό αντίκτυπο στο εμπόριο μεταξύ των δύο χωρών. Η εφαρμογή από την Ελληνική Κυβέρνηση των συμφωνηθέντων στο πλαίσιο του μνημονίου διασφαλίζει τους στόχους που έχουν καθοριστεί από το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης κατά των μακροοικονομικών και οικονομικών κινδύνων, και όπως γνωρίζετε ήδη οι διεθνείς οικονομικοί παράγοντες έχουν εκφράσει την εμπιστοσύνη τους στην Ελλάδα, ενώ οι διεθνείς αγορές δείχνουν σημάδια απορρόφησης της σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας μετά από την εκδήλωση της κρίσης. Το σύνολο των μέτρων υπογραμμίζει την αποφασιστικότητα της Ελληνικής Κυβέρνησης για την αποκατάσταση και τη διαφύλαξη της κοινωνικής δικαιοσύνης, καθώς και την εξασφάλιση μιας δικαιότερης κατανομής εισοδημάτων. Εξάλλου, ο ελληνικός τραπεζικός τομέας έχει αποδειχθεί υγιής και φερέγγυος.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ελλάδα υπήρξε και εξακολουθεί να είναι από τους σημαντικότερους οικονομικούς εταίρους της Αλβανίας, εάν λάβουμε υπόψη τον συνολικό όγκο των διμερών εμπορικών συναλλαγών, καθώς και το ελληνικό επενδεδυμένο κεφάλαιο στη χώρα αυτή. Στο μέλλον, αυτό σίγουρα θα συνεχίσει να συμβάλει στη βελτίωση του επιχειρηματικού κλίματος της Αλβανίας και της αλβανικής οικονομίας εν γένει. Η οικονομική παρουσία της Ελλάδος στην Αλβανία θα λειτουργεί προφανώς ως “καταλύτης” για τη συνεχιζόμενη διαδικασία προσαρμογής της αλβανικής οικονομίας στα κριτήρια που έθεσε η Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Ελληνική Κυβέρνηση δίνει μια νέα πνοή στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων υποστηρίζοντας σθεναρά μέτρα, τα οποία είναι απαραίτητα για τον κοινό στόχο, που είναι η ένταξη των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση έως το 2014. Επιπλέον, η Ελληνική Κυβέρνηση στήριξε την απελευθέρωση της κυκλοφορίας των πολιτών των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι απαραίτητες προϋποθέσεις και κριτήρια.
ΠΗΓΗ