Τοπικές εκλογές στην Αλβανία

Δρ. Ιωάννης Παρίσης
Τον Ιούλιο 2009, σε άρθρο μου στο ΒΗΜΑ, μετά την επάνοδό μου από τα Τίρανα όπου συμμετείχα με τον ΟΑΣΕ στην παρατήρηση των βουλευτικών εκλογών, έγραφα για τους αδελφούς μας Βορειοηπειρώτες: ''Ως γνήσιοι Έλληνες, ασυντόνιστοι, διασπασμένοι, κατακερματισμένοι, αλληλοϋβριζόμενοι και αλληλομηνυόμενοι''.

• Την Κυριακή 8 Μαΐου 2011 στην Αλβανία θα διεξαχθούν εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι προηγούμενες εκλογές είχαν γίνει τον Φεβρουάριο του 2007. Η πολιτική ένταση που υφίσταται στη χώρα μετά τις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2009, κυρίως μεταξύ του κεντροδεξιού Δημοκρατικού Κόμματος (του πρωθυπουργού Μπερίσα) και του Σοσιαλιστικού Κόμματος (με επικεφαλής τον επί χρόνια δήμαρχο Τιράνων Έντι Ράμα, ο οποίος είναι και πάλι υποψήφιος) δημιουργεί ιδιαίτερα τεταμένο κλίμα. Έκρυθμές καταστάσεις, πυροβολισμοί υποψηφίων, συγκρούσεις οπαδών.

Ως Έλληνες, μας ενδιαφέρει η εκλογική εκπροσώπηση των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου και όλης της Αλβανίας. Στις εκλογές αυτές η Εθνική Ελληνική Μειονότητα θα εκφραστεί, μέσω δύο κομμάτων, του ΚΕΑΔ (Κόμμα Ένωση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα) και του νεοσύστατου κόμματος MEGA (Εθνική Ελληνική Μειονότητα για το Μέλλον). Μερίδιο από τη δεξαμενή των ψήφων των Ελλήνων θα λάβουν και άλλα αλβανικά κόμματα, κυρίως το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΚ) και το Σοσιαλιστικό Κόμμα (ΣΚ). Αυτό θα συμβεί ακόμα πιο έντονα, σε περιοχές, που ναι μεν υπάρχουν Έλληνες, αλλά τα δύο κόμματα της ελληνικής μειονότητας (ΚΕΑΔ και MEGA) δεν κατεβάζουν υποψήφιους, όπως είναι οι δήμοι Αργυροκάστρου, Δελβίνου, Αυλώνας, Κορυτσάς, Πρεμετής και άλλοι). Στις περιπτώσεις αυτές, το ΚΕΑΔ θα στηρίξει τους υποψηφίους του ΣΚ, ενώ το MEGA θα στηρίξει ως επί το πλείστον εκείνους του ΔΚ. Σημειώνεται ότι βασικό στέλεχος του MEGA είναι ο υπουργός Εργασίας της Αλβανίας Σπύρος Ξέρρας, παλιό στέλεχος της Ομόνοιας-ΚΕΑΔ και πρώην περιφερειάρχης Αργυροκάστρου..

Στις επαρχίες Λιβαδειάς, Μεσοποτάμου, Φοινίκης, Αλύκου, Δίβρης, Άνω Δρόπολης, Κάτω Δρόπολης και Πωγωνίου, καθώς και στο δήμο Χιμάρας, τα δύο κόμματα της ελληνικής μειονότητας κατεβάζουν δικούς τους υποψηφίους. Στις οκτώ αυτές επαρχίες το ΣΚ επέλεξε να μη κατεβάσει υποψηφίους και να στηρίξει τους υποψηφίους του ΚΕΑΔ. Αντίθετα το ΔΚ επέλεξε να στηρίξει τους υποψηφίους του MEGA σε 7 επαρχίες, εξαιρώντας την επαρχία Αλύκου όπου έχει ορίσει δικό του υποψήφιο, τον νυν έπαρχο Ηλία Θανάση (είχε εκλεγεί με το ΚΕΑΔ από όπου απεχώρησε). Στο Δήμο Χιμάρας το ΚΕΑΔ, το MEGA, το ΣΚ και το ΔΚ θα έχουν δικούς τους υποψηφίους, όλους ελληνικής καταγωγής. Υποψήφιος θα είναι και πάλι με το ΚΕΑΔ ο νυν δήμαρχος Βασίλης Μπολάνος.

Αν λάβουμε υπόψη τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις στην Αλβανία, (τις τοπικές εκλογές του 2007 και τις βουλευτικές του 2009) και συγκρίνουμε τα αποτελέσματα της Ομόνοιας-ΚΕΑΔ στις περιοχές με αμιγή ελληνικό πληθυσμό, θα δούμε ότι στο σύνολο των Ελλήνων ψηφοφόρων, το ΚΕΑΔ έλαβε ποσοστό της τάξης κάτω του 18%. Το ποσοστό αυτό είναι πολύ μικρό σε σχέση με τα ποσοστά που έπαιρνε σε προηγούμενες εκλογές. Θα πρέπει επίσης να λάβουμε υπόψη μας ότι αυτό το ποσοστό το έλαβε σε μια περίοδο που δεν υπήρχε το MEGA το οποίο ιδρύθηκε (σχεδόν στο σύνολό τους) από υψηλόβαθμα στελέχη της Ομόνοιας.

Μια άλλη παράμετρος που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι το γεγονός ότι το MEGA εμφανίσθηκε (προς το παρόν), ως κεντροδεξιό κόμμα, σε αντίθεση με το ΚΕΑΔ το οποίο ανήκει στην κεντροαριστερά και συμπεριφέρεται, τουλάχιστον κατά την τελευταία διετία, ως δορυφόρος του αλβανικού ΣΚ. Κάτι τέτοιο, το επιβεβαιώνουν όλες οι κινήσεις του προέδρου του Βαγγέλη Ντούλε από τότε που ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος. Το πιο σημαντικό γεγονός είναι ότι μεγάλο ποσοστό των Βορειοηπειρωτών – κάποιοι το εκτιμούν σε 80% – έχουν γυρίσει την πλάτη τους στην Ομόνοια και το ΚΕΑΔ το οποίο προσπαθεί να πείσει ότι έχει την αποκλειστικότητα στην πολιτική εκπροσώπηση του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.

Τον Ιούλιο 2009, σε άρθρο μου στο ΒΗΜΑ, μετά την επάνοδό μου από τα Τίρανα όπου συμμετείχα με τον ΟΑΣΕ στην παρατήρηση των βουλευτικών εκλογών, έγραφα για τους αδελφούς μας Βορειοηπειρώτες: «Ως γνήσιοι Έλληνες, ασυντόνιστοι, διασπασμένοι, κατακερματισμένοι, αλληλοϋβριζόμενοι και αλληλομηνυόμενοι. Ο καθένας το δικό του «μπαϊράκι», χωρίς συγκεκριμένους στόχους, αλλά και χωρίς κατεύθυνση (ή μήπως με πολλές και λάθος κατευθύνσεις;) από το εθνικό κέντρο. Ο κ. Βαγγέλης Ντούλες, νέος και φέρελπις πολιτικός, πρόεδρος του ΚΕΑΔ, πολιτικής έκφρασης της οργάνωσης του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού Ομόνοια, αποφάσισε να εγκαταλείψει τη συμμαχία του κυβερνώντος Δημοκρατικού Κόμματος, το οποίο στήριζε ως τώρα, και να ενταχθεί στη συμμαχία του Σοσιαλιστικού Κόμματος. Από παλιά, διάφορες τάσεις αμφισβητούσαν τις επιλογές του. Τώρα η διάσπαση ήταν ευρύτερη. Πολλοί επέμειναν να ψηφίσουν αλβανικά κόμματα, κυρίως το κυβερνόν, ή να μην πάνε από την Ελλάδα για να ψηφίσουν. Αποτέλεσμα: το ΚΕΑΔ που είχε στην προηγούμενη Βουλή τρεις βουλευτές εξέλεξε μόνον ένα, τον κ. Ντούλε.»

Εκείνο στο οποίο μπορούμε να ελπίζουμε είναι να μεταβούν από την Ελλάδα στις πατρικές εστίες τους για να ψηφίσουν, όσο το δυνατόν περισσότεροι Βορειοηπειρώτες, και να επιλέξουν τους καλύτερους Έλληνες υποψηφίους, σε οποιοδήποτε κόμμα και αν ανήκουν.

Από την πλευρά του, ο ΟΑΣΕ έχει ήδη εγκαταστήσει μια αποστολή για την παρατήρηση των εκλογών (Election Observation Mission) ενώ πρόκειται να αναπτύξει στην Αλβανία 400 παρατηρητές από πολλές χώρες (στις προηγούμενες τοπικές εκλογές του Φεβρουαρίου 2007 ήταν 350). Αν λάβουμε υπόψη ότι συνήθως συμμετέχουν και παρατηρητές από τη ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, κάποιες ΜΚΟ, καθώς από κάποιες Πρεσβείες, ο συνολικός αριθμός ίσως είναι μεγαλύτερος. Τα συμπεράσματα του ΟΑΣΕ για τις εκλογές του 2007 διατυπώθηκαν στο OSCE/ODIHR Election Observation Mission Report – 5 Ιουνίου 2007.[1] Στο έγγραφο αυτό διατυπώνονται πολλές και σημαντικές παρατηρήσεις και καλείται η Αλβανία να βελτιώσει το επίπεδο και τις διαδικασίες σύμφωνα με τα πρότυπα των δημοκρατικών χωρών.

Η κρίση του ΟΑΣΕ για τις προσεχείς εκλογές θα αποτελέσει σημαντικό στοιχείο για την ΕΕ και το μέλλον της σχέσης της με την Αλβανία, η οποία επιθυμεί να αναγνωρισθεί ως υποψήφιο μέλος, χωρίς ωστόσο να έχει ανταποκριθεί στα κριτήρια που έχει θέσει η Ένωση. Τυχόν αρνητικές κρίσεις και αναφορές στις εκθέσεις του ΟΑΣΕ μετά τις εκλογές, θα έχουν αρνητική επίδραση στην πρόοδο των σχέσεων της Αλβανίας με την ΕΕ.

Όλοι ευχόμαστε οι εκλογές αυτές στην Αλβανία να διεξαχθούν μέσα σε κλίμα ήρεμο, χωρίς εντάσεις και να τηρηθούν οι δημοκρατικές διαδικασίες.
ΠΗΓΗ