Αρση πολιτικού αδιεξόδου ή νέος κύκλος σύγκρουσης;

Οι δημοτικές εκλογές της Κυριακής, κλειδί για την ευρωπαϊκή προοπτική της Αλβανίας

Του Σταυρου Tζιμα

Με νωπές τις μνήμες από τα αιματηρά γεγονότα του Ιανουαρίου κατά τα οποία τέσσερις οπαδοί της αντιπολίτευσης έπεσαν νεκροί και άλλοι πενήντα τραυματίστηκαν από τα πυρά της πρωθυπουργικής φρουράς, διεξάγονται την άλλη Κυριακή στην Αλβανία δημοτικές εκλογές – κλειδί για τις πολιτικές εξελίξεις αλλά και την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.



Το Σοσιαλιστικό Κόμμα, του οποίου ηγείται ο δήμαρχος Τιράνων κ. Εντι Ράμα, έχει προσδώσει στην αναμέτρηση χαρακτήρα δημοψηφίσματος εναντίον της κυβερνητικής πολιτικής, με στόχο, εάν οι υποψήφιοί του υπερισχύσουν, να εγείρει την επομένη αίτημα διεξαγωγής εθνικών εκλογών.

Κυβερνητικό έργο

Το κεντροδεξιό κόμμα του πρωθυπουργού κ. Σαλί Μπερίσα διεκδικεί την ψήφο των εκλογέων αναδεικνύοντας το κυβερνητικό έργο και προβάλλοντας ταυτόχρονα τη μέχρι τώρα επιτυχή διαδρομή προς τις ευρωατλαντικές δομές.

Θα άρουν οι εκλογές το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο έχει οδηγηθεί τα δύο τελευταία χρόνια η χώρα, εξαιτίας της ανελέητης σύγκρουσης με χαρακτηριστικά πολιτικής βεντέτας του κ. Μπερίσα και του κ. Ράμα, ή θα τροφοδοτήσουν νέο κύκλο αντιπαράθεσης που μπορεί να βυθίσει την Αλβανία στην δίνη παρατεταμένης πολιτικής κρίσης;

Αν υπάρχει ξεκάθαρο εκλογικό αποτέλεσμα, λένε διπλωματικές πηγές στα Τίρανα, τότε η σοβούσα ένταση ίσως εκτονωθεί, αν όχι, τότε η χώρα ενδέχεται να μπει σε περιπέτειες, κυρίως ως προς την ευρωπαϊκή της προοπτική, μιας και στο τέλος του χρόνου πρόκειται να αποφασιστεί εάν θα λάβει ημερομηνία έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Δεδομένου ότι στην Αλβανία οι δημοσκοπήσεις δεν φημίζονται για την εγκυρότητα και την αξιοπιστία τους, μόνο εκτιμήσεις μπορεί να γίνουν επ’ αυτού. Με βάση αυτές, το Σοσιαλιστικό Κόμμα εμφανίζεται να έχει την πίεση του αποτελέσματος καθώς ελέγχει το σύνολο των μεγάλων αλβανικών πόλεων πλην της Σκόδρας, όπου κυριαρχεί το κόμμα του κ. Μπερίσα, και δεν φαίνεται ότι θα τη χάσει.

Οπως σημειώνουν πολιτικοί παρατηρητές, εάν οι Σοσιαλιστές ηττηθούν έστω και σ’ έναν σημαντικό δήμο, όπως είναι πολύ πιθανό με πρώτο το Δυρράχιο, η απώλεια θα εκληφθεί ως σημαντική πολιτική ήττα τους γενικότερα, σε αντίθεση με τον κ. Μπερίσα που, όπως προαναφέρθηκε, δεν έχει δικούς του δήμους για να τους χάσει.

Η «μητέρα των μαχών» ωστόσο θα δοθεί στον Δήμο των Τιράνων, καθώς το αποτέλεσμά της όχι μόνο θα δώσει τον τόνο των πολιτικών εξελίξεων αλλά θα κρίνει και το πολιτικό μέλλον του νυν δημάρχου κ. Ράμα. Εάν ο αμφιλεγόμενος κ. Ράμα χάσει τις εκλογές, τότε προβλέπεται ότι θα δυναμώσει η υφέρπουσα εσωκομματική αμφισβήτησή του και πιθανότατα θα οδηγηθεί σε παραίτηση ή αποπομπή.

Σε μια τέτοια περίπτωση, θα σπάσει το «δίπολο της όξυνσης» και το Σοσιαλιστικό Κόμμα θα εισέλθει σε τροχιά εσωστρέφειας, με τον κ. Μπερίσα να βγαίνει και πάλι νικητής όπως και στη σύγκρουσή του με τον προκάτοχο του κ. Ράμα, κ. Φάτος Νάνο, και να εδραιώνει τη θέση του στην εξουσία πείθοντας τους Δυτικούς ότι δεν έχουν άλλη αξιόπιστη επιλογή πλην του ιδίου.

Ισχυρό χαρτί

Φαίνεται όμως ότι για τον κ. Μπερίσα δεν θα είναι καθόλου εύκολο να εκδιώξει τον κ. Ράμα από τον δημαρχιακό θώκο και να τον «τελειώσει» πολιτικά, μολονότι κατεβάζει απέναντί του το πιο ισχυρό χαρτί που διαθέτει, αυτό του τέως υπουργού Εξωτερικών κ. Λουζίμ Μπάσα, και έχει εξαπολύσει εναντίον του ολομέτωπη επίθεση με κατηγορίες για διαφθορά, ακόμα και για την προσωπική του ζωή. Οι εκτιμήσεις πάντως συγκλίνουν στο ότι, έστω και με μικρή διαφορά, ο κ. Ράμα θα επανεκλεγεί.

Ο διεθνής παράγοντας έχει καταστήσει σαφές σε όλους τους τόνους και προς τις δύο πλευρές ότι δεν θα ανεχθεί προεκλογικές εντάσεις και παρατυπίες κατά την ψηφοφορία, που μπορεί να τροφοδοτήσουν όξυνση και ανεξέλεγκτες καταστάσεις, όπως τις αιματηρές ταραχές της 21ης Ιανουαρίου. Λέγεται μάλιστα ότι οι Βρυξέλλες έχουν διαμηνύσει στους Αλβανούς ηγέτες πως ενδεχόμενη πολιτική αποσταθεροποίηση μπορεί να στοιχίσει τη μετάθεση της συζήτησης για τη λήψη ημερομηνίας έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Διεθνείς παρατηρητές αναμένονται στα Τίρανα για να επιβλέψουν το αδιάβλητο της ψηφοφορίας, με τον κ. Ράμα να επισείει ήδη τον κίνδυνο νοθείας από την κυβέρνηση καταγγέλλοντας διπλοεγγραφές στους εκλογικούς καταλόγους των Τιράνων. Υπενθυμίζεται ότι η αντιπολίτευση δεν έχει αναγνωρίσει τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2009 και για τον λόγο αυτό απέχει έκτοτε από το Κοινοβούλιο.

Ο κ. Β. Μπολάνος διεκδικεί και πάλι τη Χειμάρρα

Αν το γενικότερο ενδιαφέρον των εκλογών επικεντρώνεται στον Δήμο Τιράνων, το βλέμμα της ελληνικής μειονότητας είναι στραμμένο στη Χειμάρρα. Για τους Ελληνες της Αλβανίας η μάχη της Χειμάρρας εμπεριέχει συμβολισμούς, καθώς η περιοχή με τον συμπαγή πυρήνα της Ομογένειας βρίσκεται τα τελευταία χρόνια στο στόχαστρο του αλβανικού εθνικισμού, που αμφισβητεί την εκεί προαιώνια ελληνική παρουσία. Ο επί σειρά ετών δήμαρχος και πρόεδρος της Ομόνοιας, κ. Βασίλης Μπολάνος, διεκδικεί με τη στήριξη του Κόμματος της Ενωσης Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΚΕΑΔ) και πάλι το αξίωμα, πλην όμως απέναντί του έχει τουλάχιστον άλλους τρεις ομογενείς υποψηφίους υποστηριζόμενους από τα αλβανικά κόμματα. Οι πληροφορίες, ωστόσο, αναφέρουν ότι ο κ. Μπολάνος εύκολα ή δύσκολα θα επικρατήσει και πάλι.

Παρά το γεγονός ότι η υπόγεια ένταση μεταξύ ομογενών και ακραίων Αλβανών εθνικιστών εξακολουθεί να σοβεί μετά και τη δολοφονία το περασμένο καλοκαίρι νεαρού μειονοτικού με αφορμή το ότι... μιλούσε ελληνικά, η προεκλογική ατμόσφαιρα στη Χειμάρρα εμφανίζει μέχρι στιγμής ήπια χαρακτηριστικά.

Για ακόμη μία φορά, πάντως, η ελληνική μειονότητα κατέρχεται διασπασμένη στις εκλογές, με το ΚΕΑΔ και το προερχόμενο από την απόσχιση στελεχών της Ομόνοιας, Κόμμα των Ελλήνων, να κατεβάζουν δικούς τους υποψηφίους στις οκτώ περιφέρειες των μειονοτικών ζωνών, που συγκροτούνται από 99 χωριά της περιοχής του Αργυροκάστρου, Δελβίνου και Αγίων Σαράντα – πλην των ομώνυμων πόλεων.
ΠΗΓΗ